Vepra Keshtjella eshte botuar ne vitin 1970.Ne kete veper behet fjal per luften e zhvilluar
ne mes shqiptareve dhe turqve.Turqit qe tja marrin keshtjellen shqiptareve kishin ber shum
arsye(dredhi)madje e kishin propozuar qe te miqesoheshin mes veti mirpo nuk paten sukses.
Derisa ne fund vendosen qe keshtjella te merrej me luft.Ushtrit osmane u vendosen para
keshtjelles,ngriten qadra te shumta dhe e formuan kampin e dyt i cili perbehej nga dhjet
ushtare e me shum armatim.Ne kreye te kesaj ushtrie ishte Tersum Pasha,turqit me vete kishin
edhe deve te ngarkuara me monicion dhe shum gjera tjera qe ju nevoiteshin per luft.
Tasam Pasha dha urdhrin qe te fillonte lufta per shpartallimin e keshtjelles.
Ndersa punonjesi i trupave ishte Saragjiu se bashku me ndihmesen e tij,te cilen punonin
me kujdes.Ne mes te kesaj ushtrie ndodhej edhe Krehi Kemi qe shkruante histori te ndryshme
per kete luft.Keshtu kaloj nje koh derisa nje dit Tresum Pasha fitoj,mdledhja u mbajt dhe
aty u vendos qe sulmi kunder keshtjelles te fillonte me zemer menjeher pas mbledhjes filluan
te gjith ushtaret kishin dal nga qadrat dhe mendonin qe ka sulm dhe do ti sjell friken.
Te nesermen turqit kishin vendosur shkall ne muret e keshtjelles,ky saleme ju shkaktoj deme
te dy aneve.Turqit u munduan shum por pa sukses ne anen tjeter edhe shqiptaret filluan sulmet
e tyre gjat nates ne krye Skenderbeu dhe ushtria turke mbeti pa municion,armatim dhe pa ushqim
keshtu turqit u munduan ta gjejn menyren tjeter per ta siguruar ushqimin e ben nje furr.
Nje dit te gjith turqit qe ishin ne furr ku pas kesaj fatkeqsie qe ju ndodhi ushtris osmane,
Tersum Pasha u dha nje urdher per organizimin e sulmeve te reja dhe shum te fuqishme ku nga
te dy anet kishin filluar,breng per te plagosurit qe ishin,mirpo as ateher nuk derzoheshin
pasi qe fitorja e shum pritur nga ana e turqeve pa shihej se ishte e pa arritur.tersumi
ishte lodhur momentalisht nuk dinte qfar te bente,ne kamp u propozoj per gjetjen e ujit-sjelljes
qe ta ndaleshin qe keshtjellja te mbetej pa uj ku kjo menyr nuk ju sjell sukses sepse
shqiptaret e kishin ndryshuar uj-sjellsin.Ne kete ngjarje ndodhej edhe nje plak me emrin
Tavangji nese e marrim nje kali qe i jepim krip per te ngrene e mos ti jepim 4dit uj dhe
ushqim e leshojm afer keshtjelles ku e gjejm uj-sjellsin permes nuhatjes.
Me pas ,pas gjetjes se uj-sjellsit turqit nderprejn ujin kur e mori vesh Skenderbeu qe ne
mbremje ai filloj sulmet e ashpra kunder osmaneve qe zgjat deri ne mengjes.
Te gjitha sulmet kunder shqiptareve ishin te pa suksesshme,nje doktor i ushtris osmane
tha:se ka gjetur menyren qe ta marrin keshtjellen Seri Selimi(doktor)Ju propozoj qe te hidhni
mije dhe qene ne uj ne menyr qe uj te helmohet,mirpo shqiptaret kishin rezervu puse per etje
keshtu qe ushtria osmane e lodhur u detyrua te kthehej nga ana qe kishte ardhur te deshpruar
dhe pa fituar.Ndersa shqiptaret ishin te lumtur per mbrojtjen e keshtjelles,edhe pse te raskapitur
e te uritur mirpo sidoqoft i munden ushtrin osmane,pra perfundoj lufta ne mes shqiptareve
dhe turqve.
Cuca e Maleve - Loni papa
"Cuca e Maleve" trajton nje temë e cila kishte ndodhur në fshatrat e malësisë.Ketu tregohet se si një vajzë e quajtur Cucë e formoi shkollën kundër analfabetizmit në Malësi.Cuca ishte një vajzë moderne e cila jetonte me të ëmën e cila ishte e verbër dhe vëllaun me nuse.Para shumë vitesh babain e Cucës Gjinin e kishte akuzuar kisha se kishte vjedhur nga toka e nje fshatari.Gjini ishte nje burrë trim dhe i besës.Don Marku prifti i kishës i tha që ta barte gurin e turpit rreth kishës në mënyre që ti shlyhej mëkati që Gjini as që e kishte bërë.Gjini nuk e barti gurin dhe prifti i tha se do të jesh i mallkuar dhe se fëmijët e tu nuk do të mund të pagësohen në atë kishë por Gjini nuk ndërroi mendje dhe vajza e tij Cuca mbeti e papagëzuar.Gjatë festës së ndarjës së tokave malësorët ishin mbledhur dhe po festonin e po kërcenin.Aty teksa po flisnin se sa burrë i besës kishte qenë Gjini zbulohet se ai ka qenë i akuzuar padrejtësisht dhe malësorët e detyrojnë priftin që të bartë vetë gurin e turpit rreth kishës por malësorët e marin atë gur dhe e hedhin në fund të greminës dhe vazhdojnë të festojnë.Një natë Cucën e grabtën dhe e vranë disa banditë sepse siq thonin ata Cuca kishte shkelur zakonin dhe kishte dashur që të bëhej më e zgjuar se burrat.
Hetuesi dhe ndihëmësi i tiij e zbulojnë se kush e vrau Cucën,si e vranë dhe përse.Ai i merr në pyetje të dyshuarit ku secili thoshte se nuk dinte azgjë për vdekjen e Cucës por faktet e vërtetojnë se Cucën e kishin grabitur katër vetë derisa Cuca po rrinte me nënën e saj të verbër ata e vrasin sepse kinse kishte thyer zakonet dhe kishte turpëruar fshatin por në fakt Cuca vetëm që të luftonte kundër armiqeve njësoj sikur burrat por jo me pushkë po me pendël.
Personazhet
Cuca
Gjini - Babai i Cucës
Prenda - e ëma e Cucës,e verbër
Pali - Vëllai i Cucës
Filja - nusja e Palit
Dila - Shoqe e Cucës
Fizi - Shok i Palit
Dom Marku - Prifti i fshatit
Pjetri - Fshatar i lidhur me banditë
Marka - E shoqja e Pjetrit
Nikë Kacuraj - Fshatar i pasur që e akuzoi Gjini për vjedhje
|
|
 |
